Het traditionele huwelijk verliest terrein. Veel mensen nemen daarvoor in de plaats een geregistreerd partnerschap en/of leggen bij een notaris vast wat hun wensen zijn. Een grote vooruitgang is wel dat je tegenwoordig automatisch op huwelijksvoorwaarden trouwt en niet meer in gemeenschap van goederen. Als je verder niks vastlegt, maakt het weinig uit, ook dan is alles wat in de huwelijkse periode verworven wordt, voor de helft van ieder van de huwelijkspartners. Alleen als één van beiden schulden aangaat, bijvoorbeeld zonder dat de ander dat weet, dan zijn die schulden ook alleen van die persoon.
Tegelijkertijd is er bij veel mensen de behoefte om op een dieper niveau een verbinding met elkaar aan te gaan. De huwelijksceremonie in het gemeentehuis, of op andere toegewezen plaatsen, kan heel mooi zijn, maar is gevoelsmatig toch wat kil, wat zakelijk. Veel mensen hebben geen verbinding meer met een kerk, dus voegt een kerkelijk huwelijk ook niet echt veel meer toe.
Hoe kun je dan uitdrukking geven aan de behoefte om elkaar en de omgeving te laten zien dat je op een diep niveau voor elkaar kiest?
Via het grote wereldwijde web las ik iets over handfasting, een van origine Keltisch verbindingsritueel. In vroeger tijden was het een soort verloving: de twee geliefden lieten zich handfasten en dat was dan voor een jaar en een dag. Na die periode kon ervoor gekozen worden om de verbinding te verbreken of door te zetten. Er zijn dan nog drie keuzes te maken: je kunt je laten verbinden voor dit leven, zolang de liefde duurt of voor de eeuwigheid. Die laatste optie geldt dan ook voor toekomstige levens.
De ceremonie wordt voltrokken door een priester of priesteres, vaak iemand met een wicca of pagan achtergrond. Het mooist is als het in de natuur gebeurt, bij een grote, oude boom. Er wordt een cirkel getrokken die als tempel dient. Op de punten van de vier windstreken kunnen kaarsen geplaatst worden, soms staan er ook personen die de windstreken vertegenwoordigen. Centraal symbool is het koord waarmee de geliefden worden gehandfast. Dit koord kan uit verschillende kleuren bestaan, uit drie (of negen) koorden die samengevlochten zijn. De kleuren hebben verschillende betekenissen en zo kan het stel zelf het koord samenstellen en daarmee aangeven wat voor hen belangrijk is. Het uitkiezen van het koord is dus een bewust proces dat je samen doet. Er kunnen eventueel wat symbolen in verwerkt worden, Keltische knopen, hartjes of levensbomen bijvoorbeeld. De getuigen van de man en vrouw kunnen namens de beide families aan de uiteinden een knoop in het koord maken, ten teken van hun toestemming.
Beide partners steken ieder met hun eigen kaars een grote kaars aan, de kaars die hun verbinding symboliseert. Belangrijk is hierbij dat de beide persoonlijke kaarsen blijven branden. Dit symboliseert dat de eigen persoonlijkheden blijven bestaan en niet ‘opgaan’ in het huwelijk. De partners zijn individuen en moeten elkaar aanmoedigen om zichzelf te blijven en te kunnen ontwikkelen. De huwelijkskaars is vaak een grotere, speciale kaars die je bijvoorbeeld bij jubilea steeds even kunt laten branden.
Bij het eigenlijke handfasten geven beide huwelijkskandidaten elkaar de rechterhand, maar je kunt ook daarbij de linkerhanden vasthouden, zodat het stel eigenlijk met hun armen en lichamen het infinity symbool vormt. Soms worden vooraf de handen gezegend. Één partner houdt dan zijn of haar handen op, met de palmen naar boven, terwijl de handen van de andere partner eronder liggen. Als de handen gezegend zijn is het tijd om te wisselen en liggen de andere handen boven.
De partners hebben beiden hun eigen geloften geschreven en deze kunnen zij naar elkaar uitspreken. Dit kan voor of tijdens het eigenlijk handfasten, maar ook erna, terwijl de handen nog verbonden zijn. De priester(es) wikkelt het koord op een bepaalde manier om de handen, zodat er een knoop ontstaat. Nadat de geliefden aan elkaar verbonden zijn, wordt de knoop iets losser gemaakt zodat beide partners hun handen uit de knoop kunnen verwijderen. De knoop zelf blijft intact en wordt daarna strak aangetrokken als teken van het verbond tussen de twee. In het Engels wordt de uitdrukking ’tying the knot’ ook nog steeds gebruikt als het gaat om een huwelijk. Dit komt dus van dit handfastingritueel.
De ceremonie is geen strak omschreven geheel. Het kan naar wens aangepast worden. Alleen het ritueel met het koord is uiteraard altijd een deel ervan.