De Taalnazi

Ik ben een taalnazi. Toen ik dat woord ergens las, herkende ik mezelf er meteen in.

Al heel lang, als ik iets lees, lees ik de inhoud, maar ik check ook meteen op taalfouten. Dat gaat automatisch. En dan let ik vooral op schrijffouten, minder op interpunctie en afbreekstreepjes e.d. Dit alles is verergerd toen bleek dat mijn dochter veel op mij lijkt en het ook doet, alleen een tandje hoger. Zij heeft zelfs nog even gestudeerd voor docent Nederlands. Zij heeft me ook heropgevoed, de puntjes op de i gezet. Het verschil tussen ‘als’ en ‘dan’ was mij voorheen onbekend, ik kan me niet herinneren dat we dat ooit op school hebben behandeld en ik gebruikte het dus vrolijk door elkaar heen. Mijn dochter verbeterde mij dan, het maakte niet uit in wat voor soort gesprek ik zat, of ik met iemand aan de telefoon was, haar een standje gaf of gewoon wat kletste, als ik ‘als’ zei waar ‘dan’ correct was, dan meldde ze dat altijd. In het begin raakte ik erdoor geïrriteerd, maar op den duur ga je toch je taalgebruik aanpassen. Als wij samen televisie zitten te kijken, kun je regelmatig horen waar het taalkundig correct is om een ander woord te gebruiken.

In de spreektaal is dat dan vooral het gebruik van ‘als’ en ‘dan’, wat heel veel mensen fout doen, en ik dus tot voor een paar jaar geleden ook. Verder natuurlijk het gebruik van ‘hun’ waar ‘zij’ wordt bedoeld, zoals ‘hun hebben…’.

In geschreven taal gaat het veelal om werkwoordvervoegingen, wel of niet een -t, voltooid deelwoord eindigend op een -d of een -t? ’t Kofschip is toch een makkelijk ezelsbruggetje, maar voor veel mensen kennelijk nog erg lastig. Ik begreep dat eigenlijk vroeger op school al niet, ik heb het altijd makkelijk gevonden. Je ziet vaak dat mensen kiezen voor of de -d of de -t en dat dan consequent in een hele tekst doorvoeren.

Een andere flinke ergernis in geschreven taal vind ik ‘me’ als bezittelijk voornaamwoord. Me boek, me zus… Het is een bezit, dus mijn boek, mijn zus. Als dat te lang is, maak er dan ‘m’n’ van, of ‘mn’ wat mij betreft, maar geen ‘me’.

En dan het willekeurige gebruik van een lange of korte ij/ei. Bij sommige woorden begin ik zelf al te twijfelen, omdat ik het zo vaak fout geschreven heb zien worden! Ik kan mij bijzonder ergeren aan de wijze waarop ‘sowieso’ geschreven wordt door menigeen. Zo en zo, soieso, zowiezo, mensen weten niet goed wat ze ermee aan moeten. Het is dan ook een Duits leenwoord.

Iets wat in wat langere teksten misschien wel het allerergste is en wat ik steeds vaker tegenkom: het compleet ontbreken van interpunctie! Zo wordt een tekst een aaneenschakeling van losse woorden zonder dat er een komma, punt of hoofdletter te bekennen is! Ik begin er niet meer aan om zo’n tekst te lezen, ik vind het echt niet te doen.

Vaak wordt dyslexie aangevoerd, maar heel vaak is het gewoon gemakzucht. ‘Je weet toch wat er bedoeld wordt?’, wordt er dan gezegd. Voor mij leidt het ontzettend af van de inhoud van een tekst. Als ik in iedere zin één of meerdere fouten tegenkom, dan kan ik me niet meer focussen op de inhoud van de tekst en ga ik fouten tellen en zoeken. Het lijkt me een kleine moeite om even de spellingscontrole over een tekst te laten gaan voor je je schrijfsel aanbiedt aan een groep mensen. Het is toch ook je visitekaartje. Of vraag een naaste je tekst na te lezen op fouten en eventueel de interpunctie toe te voegen. Ik vind het taalverloedering en daar zal ik tegen blijven strijden.