Het familieleven in mijn jeugd speelde zich af in Nederhorst den Berg. Daar woonden opoe en haar dochter tante Loes, waar iedereen altijd naartoe kwam op feestdagen: tante Hannie die in Vreeland woonde en oom Jan en tante Lummy uit Utrecht. Ook woonden mijn oom Eddy en tante Greet, de zus van mijn moeder en twee neven er. Allemaal in de wijk Overmeer. Ook tante Gré, de partner van mijn opa woonde in die wijk. In mijn jeugd heb ik meermaals bij haar gelogeerd. Met de familie van mijn vader was weinig contact, we kwamen eigenlijk alleen bij zijn broer, mijn oom Guus en tante Elly en mijn nichten Jacqueline en Sabine, die in Nieuw-Loosdrecht woonden. Jacqueline en ik zijn even oud en we logeerden vele vakanties bij elkaar. We schreven boeken en speelden met barbies.
Maar het echte familiegevoel was in Nederhorst den Berg. Mijn moeder is er opgegroeid, veel familie woonde er nog. Mijn stamboom aan die kant van de familie speelt zich dan ook generaties lang af in Nederhorst den Berg en direct omliggende plaatsen, Loenen en Loosdrecht vooral. Tijd om dus eens een duikje te nemen in de geschiedenis van Nederhorst den Berg, sinds 1 januari 2002 de grootste woonkern van de gemeente Wijdemeren, waar Loosdrecht, Kortenhoef, Ankeveen en ’s-Graveland onder vallen. Onder Loosdrecht vallen Oud en Nieuw Loosdrecht en Breukeleveen. Tot 2002 viel Loosdrecht onder de provincie Utrecht, maar sindsdien dus onder Noord-Holland.
Nederhorst den Berg is een zeer oud dorp, kasteel Nederhorst is gesticht in 1257 en de Nederlands Hervormde Kerk in het dorp is nog ouder. De Willibrorduskerk, waar op de begraafplaats mijn opa en oma begraven liggen, is gebouwd op een natuurlijke zandheuvel.
Nederhorst den Berg ligt in een bocht van de rivier de Vecht. In 1630 liet de ambachtsheer van Nederhorst den Berg, Godard van Reede de bocht afsnijden door het graven van een vaart, de Reevaart. Hierdoor ontstond middenin het dorp een eiland, ‘Het Eiland’ genoemd. Het Eiland was met een ophaalbrug verbonden met de rest van het dorp. In 1969 werd de Reevaart gedempt en werd ook de brug gesloopt. Ik kan me herinneren dat het in mijn jeugd daar wel over ging, mijn moeder had een ingelijste foto van de brug en ook het plaatselijke zeikerdje heet nog zo: De Brug. Pas nu ik zie hoe kort het op dat moment geleden was. De Brug lag op de plek waar nu de muziektent staat.
De bevolking van Nederhorst den Berg leefde in beginsel vroeger vooral van het veen, het steken van turf dus, rietsnijden, hoepelbuigen en de wasserij. Het water in de Vecht, een regenrivier, is heel zacht en helder. Amsterdamse bierbrouwers kwamen er vroeger per schuit water halen. Door de turfwinning ontstonden de Spiegelplas en de plassen in de Blijkpolder. De Spiegelplas werd vanaf 1936 tot 1980 gebruikt voor zandwinning voor onder andere het bouwrijp maken van Maarssenbroek en de demping van de Reevaart, waardoor deze plas op sommige punten 50 meter diep werd.
De familiebezoekjes aan Nederhorst den Berg gingen dus voor mij over Overmeer, ‘De Berg’, of ‘aan De Berg’, daar was ik nooit geweest. Nou ja, ik ben gedoopt in die hele oude Hervormde Kerk, de Willibrorduskerk, maar dat herinner ik mij uiteraard niet. De winkel van Brinkers, waar het weleens over ging, is er nog steeds, gemoderniseerd, dat wel. En ook de basisschool waar mijn moeder op gezeten heeft, de Warinschool, bestaat nog steeds. De school is begonnen in 1882 en draagt de naam van de freules Warin, Clara en Constantia, de vroegere bewoners van het kasteel dat aan de overkant van de weg ligt.