Wijntje Matthezing werd in 1833 in Ankeveen geboren. Ze is de oudere zus van mijn in 1841 geboren voorvader Hendrik Matthezing. Hun ouders zijn Arie Matthezing en Catharina Maria Meijer. Op 3 augustus 1861 trouwt Wijntje in Ankeveen met haar volle neef Hendrik Matthezing, die vier jaar jonger is dan zij. De vader van Hendrik is Barend Matthezing, de broer van Arie en zijn moeder heet Marretje Kroesekamp. Wijntje en Hendrik delen dus een opa en oma: Jurriaan Matthezing, geboren in 1760, en Apollonia Hessels. Denk je even in, je trouwt met je volle neef of nicht! We hebben het in de stamboom heel veel vaker gezien, maar tegenwoordig is dat toch echt uit den boze! Ook omdat we weten dat er uit zo’n combinatie veel vaker gehandicapte kinderen voortkomen, omdat je beiden drager kunt zijn van dezelfde ziekte bijvoorbeeld. Je deelt immers in zo’n geval een flink deel van je genen met je partner. Zo zijn er in dorpen waar voornamelijk binnen het dorp getrouwd werd, vaker aandoeningen die verder niet of nauwelijks voorkomen. Beruchte voorbeelden daarvan zijn dorpen als Volendam en Urk.
Maargoed, terug naar Hendrik en Wijntje. Helaas geldt voor hen vermoedelijk ook dat hun combinatie geen goed heeft gedaan aan hun nageslacht, want van hun acht kinderen overleeft slechts één de kleuterleeftijd. Aan de andere kant zie ik dit vaker en kunnen ook de erbarmelijke leefomstandigheden ervoor gezorgd hebben dat zoveel kinderen zo jong stierven. Vooral in de winter was er een gebrek aan vitamines, en door gebrek aan verwarming was het in huis vochtig, wat de gezondheid van een zuigeling geen goed deed. Ook de gezondheid van moeder speelt een rol natuurlijk, sowieso in de basisgezondheid van het kind, maar ook de kwaliteit van borstvoeding is belangrijk. Als de moeder weinig vitamines tot zich kan nemen, degradeert de borstvoeding snel. Dan was het ook nog zo dat veel vrouwen bijna ieder jaar zwanger waren, wat er ook voor zorgde dat veel vrouwen verzwakten. Niet voor niets stierven er velen in het kraambed.
In het archief vind ik op dit moment geen geboortedata, wel overlijdensdata en bij jonge kinderen staat daar de leeftijd vrij gedetailleerd bij. We gaan eens kijken naar de kinderen van Wijntje en Hendrik. Op 23 april 1864 overlijdt Barend Matthezing. Hij is dan tien maanden oud, dus geboren in juni 1863 ongeveer. Barend overlijdt dus in het voorjaar, na de winter als er nog niet echt vers voedsel van het land is gekomen. Op 12 november 1864 komt er een levenloos jongetje ter wereld.
In 1866 komt dochter Catharina Maria ter wereld. Zij is het enige kind dat in leven blijft. Op 15 april 1869 overlijdt Arie Matthezing, die dan zeven maanden oud is. Weer in april, weer na de winter. Arie is dus in september 1868, net voor de winter, geboren en heeft er misschien de hele winter over gedaan om langzaam te verzwakken. Ruim een jaar later is er weer een kind, Maria, die op 12 januari 1870 overlijdt, slechts zestien dagen oud. Op 27 mei 1871 komt er een meisje levenloos ter wereld. Op 10 november 1872 overlijdt weer een Arie, slechts zeven dagen oud. In 1874 of 1875 wordt er nog een dochter geboren, Wijnanda. Wijntje is dus vermoedelijk een afkorting van Wijnanda. Wijnanda wordt drie jaar oud, ze overlijdt op 12 april 1878, juist, weer in april.
Opvallend vind ik wel dat de oudste zoon Barend wordt genoemd, naar opa van vaders kant, en de andere twee zonen Arie, naar moeders vader. Je zou bijna denken dat er toch nog een levende Barend is geweest. We zien nu dus dat Wijntje in zo’n tien jaar tijd acht kinderen ter wereld brengt, dat is een flinke aanslag op zo’n lichaam. Wijntje wordt toch nog best oud, 74 jaar is ze als ze op 15 januari 1908 overlijdt. Hendrik wordt zelfs 90 jaar, hij overlijdt op 11 januari 1927. Veel mensen overlijden in die tijd in de winter en het vroege voorjaar.
Dochter Catharina Maria trouwt op 16 oktober 1886 met Nicolaas Holdinga. Zij is twintig, hij drie jaar ouder. Catharina Maria is zwanger op haar trouwdag, want op 3 juli 1887 overlijdt dochtertje Woutera Elisabeth, vernoemd naar haar schoonmoeder, op de leeftijd van vier maanden. In 1888 wordt dochter Wijntje Holdinga geboren, vernoemd naar haar eigen moeder. Nicolaas Holdinga wordt niet oud, slechts 39. Hij overlijdt op 3 september 1902. Een jaar later hertrouwt Catharina Maria met Jan Willemsen. Ze is dan 37, maar ze krijgt geen kinderen meer met Jan. Dochter Wijntje trouwt op 19 augustus 1908 (mooie datum: 19-08-1908!) met Adrianus Schreuder. Ze krijgen vijf kinderen, Alida Catharina Hendrika, Nicolaas Jan, Jan Adrianus, Catharina Maria en Wijnanda. Wijntje overlijdt op 13 februari 1935, ze is dan 46 jaar. Catharina Maria overleeft haar dochter, zij overlijdt op 12 januari 1941.
Hallo, Op deze site staan o.a. gezinsreconstructies van Ankeveen en daar komt dit gezin ook voor MET de geboortedatums van de kinderen.
http://genea.pedete.net/muiden/index.htm en dan via de Hoofdindex op achternaam kan je het paar vinden. Met hulp van de daar genoemde datums kan je de akte’s misschien bekijken bij familysearch.org.
vr gr Marjolein Ripmeester