Dit blog is geschreven in de zomer van 2019
Ik merkte dat ik er behoefte aan had foto’s van mijn moeder bij me te hebben, te bladeren door haar leven als het ware. Gewoon een klein boekje dat je in je tas kunt hebben om af en toe gewoon eens te kijken. Nu had ik ooit, lang geleden, toen mijn kinderen na mijn scheiding voor het eerst met hun vader op vakantie gingen, voor alledrie een piepklein boekje laten printen met wat fotootjes van mij met het betreffende kind en andere goede herinneringen. Toen ik ging zoeken, bleek toch dat het een boekje van 10 x 15 cm zou gaan worden en dat het waarschijnlijk ook wat dikker zou worden dan een paar bladzijden. Ik vroeg mijn zus of ze ook zo’n boekje wilde en ook voor de kleinkinderen is het een mooi aandenken. Ik wil jullie meenemen en een paar foto’s die in het boekje komen, uitlichten.
Ten eerste deze foto van mijn moeder. Is ze niet prachtig? Hier zal ze begin twintig jaar zijn geweest, zo eind jaren 60. Geen makkelijke tijd voor haar. Haar moeder overleed in 1966 en rond de tijd dat deze foto genomen is, is ze uit huis gegaan. Ze had een baan aangenomen als kamermeisje in een hotel dat gevestigd is in een groot landhuis waar de bedienden ook intern op kamers konden en dat zag zij als een goede oplossing in haar leven op dat moment. Ze had er kost en inwoning en dat bestond, zoals zij altijd zei, uit veel te weinig eten. Ze was in die tijd ‘zo mager als een ram’ en had eigenlijk altijd honger. Ook sociaal gezien was het een belangrijke tijd. Ze ontmoette er Annelies, die een vriendin voor het leven werd en natuurlijk ontmoette ze mijn vader daar, die er tuinman was. De kleding en het kapsel zijn typisch jaren 60 en ook de geplukte wenkbrauwen, wat ik altijd zonde heb gevonden. Ze heeft destijds door een vriendin haar wenkbrauwen laten epileren, want dat was hip in die tijd, en die zijn nooit meer aangegroeid! Reden voor mij om nooit aan mijn wenkbrauwen te zitten.
In 1970 trouwde ze met mijn vader. Ze ginge
n wonen in een heel klein huisje dat naast het hotel stond. In die tijd werden vrouwen nog automatisch ontslagen als ze trouwden. In 1971 werd ik er geboren en de eerste twee jaar van mijn leven heb ik er gewoond. Mijn moeder werd soms gevraagd in te vallen in het hotel en dan stond ik in een box op zo’n hotelkamer. Kijk nou wat een schattig klein meisje ik was. Mijn moeder heeft nog steeds dezelfde lange kragen als op de vorige foto.
Bijna vier ja
ar na mij werd mijn zusje geboren, op eerste kerstdag. Kijk deze foto nou met zo’n heerlijk jaren 70 interieur! Bruine ribfluwelen bank, zo’n staande lamp en gordijnen met zo’n wild bruin met oranje motief. In de vensterbank zo’n lidcactus en een parapluplant. We waren inmiddels verhuisd naar een flat in het dorp, waar we drie slaapkamers hadden. Middenin het bos wonen is leuk, maar heel omslachtig als je boodschappen moet doen en ook het sociale leven is heel lastig, zeker in een tijd waarin het niet vanzelfsprekend was dat je een auto had.
In deze zomerjas kan ik mijn moeder uittekenen in de jaren 80. Die heeft ze lang gehad. Ze hield van de zon, zat vaak al in februari met haar winterjas even in de zon met een kop koffie. We kampeerden in die tijd regelmatig aan zee, in Schoorl. Kamperen was niet echt haar ding, tenminste, niet drie weken zoals we altijd deden. En financieel gezien was het de enige manier om op vakantie te gaan. Hier heeft ze een plantje of bosje takken in haar handen, zie hield van rommelen in de tuin, zoals ik dat ook doe en zag altijd wel creatieve mogelijkheden. Dit is echt mijn moeder ten voete uit in mijn jeugd, zonnebril, van die charmante korte broeken en die jas, ook altijd met opgestroopte mouwen.
Oma zijn was de glansrol van haar leven. Wat hééft ze genoten van haar kleinkinderen. Vijf mocht ze er verwelkomen en bij alle vijf heeft ze jarenlang opgepast. Ze heeft bij alle vijf ook een warm plekje in hun hart. Op deze foto staat ze met mijn jongste dochter, die in 2001 geboren werd, een jaar na haar eerste borstkankeroperatie en chemo. Na haar werden nog de twee zoons van mijn zus geboren en zo had ze drie kleinzoons en twee kleindochters. Niets was ooit te gek, alles mocht bij oma, natuurlijk verwende ze ze een beetje, zoals oma’s dat horen te doen, maar in de opvoeding zat ze op dezelfde lijn als ik en ook als mijn zus. De kinderen mochten ook altijd komen logeren, dan werd er gebakken, of de bessen van de bessenstruik moesten geoogst en werd er bessensap gemaakt. Mijn zoon dronk al heel jong koffie bij oma, met heel veel melk, maar hij vond het heel erg stoer. Toen mijn moeder gescheiden was, hielden de kinderen ook wel in de gaten of ze niet alleen was met oud&nieuw bijvoorbeeld, want dat mocht niet. Ze was een zeer geliefde oma.
Een foto van mij met mijn moeder van toch ook alweer een kleine vijftien jaar geleden, denk ik. Ik was in ieder geval nog niet gescheiden, en zij dus ook niet. Zij stonden op een camping in Friesland en wij gingen er een dagje heen. Een dagje naar opa en oma op de camping. De band die ik met mijn moeder heb gekregen nadat ik kinderen heb gekregen, maar zeker ook nadat ze ziek werd en we allebei een jaar na elkaar zijn gescheiden, is een zeer diepe band. Met haar kon ik over alles praten en jarenlang was zij eigenlijk mijn beste vriendin en steun en toeverlaat. Nadat de borstkanker de laatste keer terugkwam, is ze erg verzwakt en was ze eigenlijk zo druk met haar eigen herstel dat bij haar aankloppen voor goede raad er niet meer in zat. Dat snapte ik heel goed, maar ik vond het ook heel moeilijk. Ze werd zwakker en afhankelijker, maar ze bleef ook zichzelf, recht voor zijn raap en nuchter. Ze liet ook zo min mogelijk merken dat dingen niet meer goed gingen, ze wilde het zelf niet accepteren.
Het boekje dat ik laat drukken bevat bijna honderd pagina’s met foto’s en ik weet nu al zeker dat het een dierbaar boekje zal zijn dat ik altijd in de buurt zal hebben. Het maken van het boekje kostte de nodige tijd en toen ik daarna even in de tuin zat, was daar weer mijn vriendje de witte vlinder, die een tijdje rondvloog alsof hij mijn moeder’s goedkeuring kwam doorgeven.