Een foto maken kostte vroeger veel geld. Bijna niemand had zelf een fototoestel, in mijn familie kwam dat in ieder geval niet voor. Het maken van deze familiefoto heeft dus destijds best veel geld gekost. Wat mij betreft is het heel erg goed besteed geld, want het is vrijwel de enige foto uit die tijd die er is van die kant van mijn familie.
De foto is gemaakt in 1923 of 1924, dat moet haast wel, want de baby die op schoot zit bij de in het licht geklede vrouw aan de rechterkant van de foto, is geboren in 1923. De foto is vermoedelijk gemaakt omdat bijna alle kinderen de deur uit waren en getrouwd. Er waren al enkele kleinkinderen en vermoedelijk was er op dat moment niemand zwanger, een mooi moment om de stand van zaken vast te leggen.
De oudere dame die het stralend middelpunt is van de foto, is mijn over-overgrootmoeder Lijsje Manten, geboren in 1860 in Loosdrecht. Grappig genoeg is dat de plaats waar Marc woont, en ik dus veel van mijn tijd doorbreng tegenwoordig. Haar man, Jan Spijker, was in 1908 op 50-jarige leeftijd overleden, wat voor Lijsje een zware tijd inluidde. In die tijd waren er geen uitkeringen, dus waarschijnlijk heeft ze zichzelf en haar gezin staande kunnen houden met hulp van de kerk en met de salarissen van haar oudste kinderen, die al wel werkten, maar nog wel thuis woonden. Op het moment van deze foto was zij dus ongeveer 63 jaar, had zij nog drie dochters thuis die nooit trouwden en haar jongste zoon, die 18 was ( de jongeman op de achterste rij, vierde van links, Maarten was zijn naam). De drie dochters die nooit trouwden zijn: de dame rechts van Maarten en de twee dames links van hem.
Mijn overgrootmoeder, Johanna de Jong-Spijker, is de zittende dame, tweede van links. Haar man, Gerardus de Jong, zit rechts van haar. Op schoot heeft zij mijn oudoom Jan en voor haar zit mijn oma, Ida de Jong. Jan was een jaar of twee en Ida ongeveer vijf. Het jongetje dat voor Lijsje zit, heet Jan Spijker, vernoemd naar zijn te jong overleden opa, net als mijn oudoom. Deze Jan is de zoon van de man helemaal links op de foto, die ook Jan Spijker heet. Zijn vrouw zit naast hem, met een baby op schoot, die Jan Herman heet, en vernoemd is naar de vader van deze vrouw, Johanna Feddema heet ze. Ik vind dat ze een vrij strenge uitstraling heeft.
De man en de vrouw rechts op de foto zijn een stelletje. De meest rechts zittende vrouw, met de baby op schoot, hoort bij de man die achter haar staat. De baby is vernoemd naar Lijsje. De vrouw die achter Lijsje staat, hoort bij de man die links naast haar staat. Een heel koor zo dus.
Iedereen op zijn paasbest op de foto, de mannen in pak. In de voorgaande vijf jaren waren er vijf bruiloften geweest, dus daar zullen de nette kleren nog wel van zijn geweest. De drie dochters bleven ongetrouwd, de jongste zoon, Maarten, zou tien jaar later trouwen.
De foto kreeg ik van mijn oudtante Hannie, een aantal jaren geleden, voor zij dement werd. Hannie is het jongere zusje van Ida en Jan. Hannie is nooit getrouwd en toen ik vertelde dat ik was begonnen met stamboomonderzoek, mocht ik al haar foto’s hebben. Zij hechtte er geen waarde aan en voor mij zijn ze heel waardevol geworden. Samen met mijn moeder heb ik gepuzzeld wie wie was, want ik had wel een lijst namen natuurlijk, maar ik wist niet wie die toebehoorden. Mijn moeder herkende haar oudooms en -tantes uiteindelijk wel, soms moest ze wel vrij lang kijken. Deze foto is natuurlijk ook 25 jaar voor haar geboorte gemaakt. Het is nu een heel waardevol inkijkje in de familie, je herkent de familietrekjes. Zo lijkt mijn overgrootmoeder op deze foto best veel op haar derde dochter, die nog niet op deze foto staat, maar in 1924 geboren werd en … Lijsje genoemd werd. Ze vond dit zelf een verschrikkelijke naam en noemde zichzelf later Loes.
Goed besteed geld dus, deze foto, al zal hij niet gemaakt zijn met de gedachte dat een nakomeling er een eeuw later blij mee is.