This Perfect Day, 1984 en Animal Farm

Alledrie deze boeken heb ik het laatste jaar gelezen. 1984 in het Nederlands, de beide andere boeken in het Engels. De boeken van George Orwell kende ik al, Animal Farm hebben we destijds op de HAVO klassikaal gelezen, 1984 is natuurlijk heel bekend, maar had ik nog niet eerder gelezen. Laatst werd mij aangeraden This Perfect Day, (de dag der dagen) van Ira Levin te lezen. Deze laatste is in de situatie waar we nu in zitten, de coronasituatie, misschien wel het beklemmends omdat het niet moeilijk voor te stellen is dat we die kant opgaan.

Animal Farm, het boek dat ik al kende en dat het ontstaan van de communistische staat beschrijft. Eerst iedereen gelijk, maar al snel komen er privileges voor een kleine groep, worden de regels langzamerhand veranderd tot er een rijke bovenlaag is, die leeft in weelde en niets doet en de grote onderlaag, die hard werkt voor weinig verdiensten. Dit boek vind ik nog wel grappig, omdat de karakters passen bij de dieren die ze verbeelden. De varkens die de leiders zijn, de honden die het leger voorstellen, het paard dat zich dood werkt, de kat die er altijd onderuit komt. De boodschap is duidelijk, maar je kunt het ook nog als een redelijk luchtig verhaal lezen.

Dat is bij 1984 anders. Dat boek is geschreven in de ik-vorm, vanuit de hoofdpersoon, Winston Smith. Hij werkt bij het Ministerie van Waarheid, de dienst die krantenberichten uit het verleden zo aanpast dat het klopt met het narratief van vandaag. ‘Big Brother is watching you’ is de bekende leuze uit dit boek en dat mag je letterlijk opvatten. Big Brother is de grote leider. Via een telescherm in je huis kan alles gevolgd worden wat je doet. Er is een klein deel in het appartement van Winston waar het oog van het telescherm niet komt en daar gaat Winston zitten schrijven in een dagboek, wat dus verboden is. Buiten de deur is er geen vrijheid. Zodra je iets doet dat afwijkt, kunnen je medeburgers je verlinken en krijg je de Gedachtenpolitie op je dak. Niemand is dus te vertrouwen. Geen plek waar je je zorgen en gedachten kunt uiten. Winston neemt wel dat risico en dat loopt niet goed af. Hij wordt gemarteld en breekt uiteindelijk. Hij eindigt als alcoholverslaafde in een café. De film hoef ik niet te zien, het geschreven verhaal vond ik al beeldend genoeg.

This Perfect Day vond ik het beklemmendst. Vooral dus omdat ik voor me zie hoe je in zo’n samenleving terecht komt. We zijn er namelijk naar op weg. In This Perfect Day bepaalt de computer Uni alles voor iedereen. Of je mag reizen, wat je beroep wordt, of je mag trouwen en met wie, of je kinderen mag krijgen, wat de naam van je kind wordt… Er zijn vier namen voor jongens (Li, Karl, Bob en Jesus) en vier voor meisjes (Anna, Mary, Yin en Peace), gevolgd door een rij letters en cijfers. Eenheidsworst. Iedereen in een overall en er is maar één soort voedsel: totalcakes. Iedereen heeft een armband om. Bij iedere scanner die je tegenkomt, moet je met de armband contact maken en zegt de computer of je door mag lopen of niet. Dit klinkt als de QR code. Zo weet Uni altijd waar je bent. De burgers krijgen iedere maand een behandeling (boosterprik?). Deze behandeling maakt de mensen onvruchtbaar, sloom en dociel. Iedereen heeft een contactpersoon die zo eens per week een afspraak met je heeft en meteen rapporteert als er iets afwijkends is. Als mensen ineens gekke vragen gaan stellen, krijgen ze een extra behandeling bijvoorbeeld. De mensen sterven allemaal op hun 62ste, dan zijn ze niet meer rendabel en wordt er iets in de maandelijkse behandeling gedaan waardoor ze sterven. Chip (officieel Li RM35M4419) lukt het te ontsnappen aan het systeem. Ik zal niet teveel verklappen verder, het boek is het lezen waard.

Het doet me denken aan de uitspraken van Henry Kissinger over ‘useless eaters’, mensen die niets meer bijdragen aan de maatschappij en dus beter uitgeschakeld kunnen worden en aan de volgende uitspraak: ‘Once the herd accepts mandatory vaccinations, it’s game over. They will accept anything – forcible blood or organ donation – ‘for the greater good’. We can genetically modify children and sterilize them — ‘for the greater good’. Control sheep minds and you control the herd. Vaccine makers stand to make billions. And many of you in this room are investors. It’s a big win-win. We thin out the herd and the herd pays us for extermination services….’ Het begint allemaal wel angstig dichtbij te komen. De vaccinaties die je ‘voor de ander’ moet nemen, zelfs kinderen worden gevaccineerd, terwijl het coronavirus voor hen geen enkel gevaar is. Alle grenzen die eerder niet werden gepasseerd, een experimenteel vaccin op zo’n grote schaal toepassen, doorgaan met vaccineren terwijl er veel bijwerkingen en doden gemeld worden. Op dit moment kan het allemaal klaarblijkelijk.

Ik wil niet leven in de onpersoonlijke wereld van This Perfect Day, waar de hoofdcomputer uitmaakt of ik wel of geen toegang krijg, waar ik verdoofd ben, mijn werk doe en uitgeschakeld word als de verlies/winstbalans de verkeerde kant uitslaat. Daarom ben ik niet gevaccineerd, heb ik geen QR app op mijn telefoon en zal ik die ook niet gebruiken, ook niet in de papieren versie. Het stopt als we niet meewerken, maar de grote kudde ziet er geen probleem in. ‘Ik heb niets te verbergen’ en ‘Ik kan het toch niet veranderen’. Nee! Ik kan het niet veranderen in mijn eentje. Maar ik ben niet in mijn eentje. Velen zien wat er gebeurt, velen zijn wakker. En er zijn mensen die sliepen, maar langzaam ontwaken uit hun coma. Die nemen geen derde prik. Hopelijk worden er veel mensen wakker de komende tijd. Iedere wakkere is er één. Het stopt als wij ‘nee’ zeggen.

(Visited 242 times, 1 visits today)

Eén reactie

  1. Marjolein, leuk dat je this perfect day hebt gelezen (ik, vele jaren geleden)
    en wat ook leuk is: Heinlein: the moon is a harsh mistress (maan in opstand)

    ben al heel lang libertijn. libertarianism, en mijn meest favoriete boek is ayn rand: atlas shrugged = de kracht van atlantis

    ps zie jou naam op twitter
    groet
    paul

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *