Als er geen woorden te vinden zijn

Soms kun je gewoon geen woorden vinden die beschrijven wat je wil zeggen. Woorden die genoeg inhoud hebben om je gevoel weer te geven. Soms zijn woorden gewoon te uitgekauwd, te plat gelopen, te … zeg het maar.

Een zinnetje als ‘ik hou van jou’, of het Engelse ‘I love you’… het zijn zwaar beladen woorden. Woorden die je niet zomaar uitspreekt tegen iemand, tenminste, ik niet. In Amerikaanse series wordt het soms tegen iedere willekeurige voorbijganger geroepen, tegen iedere klant die zich in een winkel vertoont. Woorden verliezen dan hun waarde, dan betekent het niet meer: ja, ik hou van je, ik vind je een mooi mens, met al je kwaliteiten, maar ook met al je tekortkomingen. Dan is het gedevalueerd naar: hallo. Wat zeg je dan nog als je echt van iemand houdt?

Uiteraard speelt de intonatie ook een grote rol, je kunt iets zonder gevoel zeggen, terloops, of je legt al je gevoel in de woorden. Die verschillen worden door iedereen herkend.

Er zijn ook situaties waarin je behoefte hebt aan een woord dat alles zegt. ‘Gecondoleerd’ vind ik typisch zo’n woord dat gemaakt is voor een situatie, een kunstmatig woord. Misschien wel een woord om makkelijk weg te komen, een woord waar je je achter kunt verschuilen, zodat je je gevoel niet onder woorden hoeft te brengen. Het zegt alles, maar ook zo ontzettend weinig.

‘Ik hou van jou’, of ‘I love you’, is soms ook een zinnetje dat de lading niet dekt. Het zegt zoveel, maar ook zo weinig. Ik zoek naar andere woorden, andere zinnen die kunnen beschrijven wat ik voel. Er zijn natuurlijk heel veel mooie dingen die je tegen iemand kunt zeggen, mooie beschrijvingen van gevoelens. Ik zoek en zoek, maar ik vind geen woorden voor de liefde die ik voel. Ik, die dit zinnetje nooit lichtvaardig kon gebruiken, die de woorden ervan zo zwaar vond wegen. Ik heb nu het gevoel dat ik me behelp met ‘ik hou van je’ en ‘I love you’ en ik probeer er meer waarde aan mee te geven door het heel vaak te zeggen, zodat het kan opstapelen. Aan de andere kant wordt de waarde van dat ene zinnetje daardoor misschien juist verder afgebroken. 

Wat is de taal soms arm tegenover gevoelens die je kunnen overspoelen en die je wil uiten, onder woorden wil brengen. Buiten de woorden, is er gelukkig ook het weten dat door de ander wordt herkend: ik hou van jou, jij houdt van mij. En eigenlijk, eigenlijk hebben we daar verder geen woorden voor nodig.